بیدار شدن از یک کابوس ممکن است باعث تپش قلب شدید شود، اما تاثیر آن ممکن است فراتر از یک شب بی‌خواب باقی بماند.
آگهی
نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد افرادی که هر هفته کابوس می‌بینند، نزدیک به سه برابر بیشتر از دیگران احتمال دارد که پیش از ۷۵ سالگی جان خود را از دست بدهند.
این نتیجه نگران‌کننده از ترکیب داده‌های چهار مطالعه طولانی‌مدت در ایالات متحده به‌دست آمده که طی ۱۸ سال، بیش از ۴ هزار فرد بین ۲۶ تا ۷۴ سال را تحت نظر قرار داده‌اند.
در جریان این تحقیق ابتدا از شرکت‌کنندگان درباره دفعات کابوس‌هایی که خوابشان را مختل کرده سوال شد و در ادامه مشخص شد که در این مدت ۲۲۷ نفر به‌طور زودهنگام درگذشته‌اند.
حتی با در نظر گرفتن عوامل خطر رایج مانند سن، جنسیت، سلامت روان، سیگار کشیدن و وزن، همچنان مشخص شد که کسانی که هر هفته کابوس می‌بینند، تقریبا سه برابر بیشتر در معرض مرگ زودرس قرار دارند.
پزشکان می‌گویند این ریسک در حد ریسک کسانی است که به شدت سیگار می‌کشند.
پژوهشگران همچنین «ساعت‌های زیستی» یا همان نشانه‌های شیمیایی روی دی‌ان‌ای را بررسی کردند؛ نشانه‌هایی که مانند کیلومترشمار، سن بیولوژیکی بدن را نشان می‌دهد.
آن‌ها از این بررسی نتیجه گرفتند افرادی که مرتب کابوس می‌بینند، از نظر زیستی مسن‌تر از سن شناسنامه‌ای‌شان هستند.
مطالعه همچنین نشان داد که پیری سریع‌تر حدود ۳۹ درصد از ارتباط میان کابوس‌ها و مرگ زودرس را توضیح می‌دهد. این یعنی همان عاملی که باعث کابوس‌های مکرر می‌شود، ممکن است همزمان سلول‌های بدن را به سوی پایان عمر سوق دهد.
کابوس‌ها چگونه بر بدن اثر می‌گذارند؟
کابوس‌ها معمولاً در مرحله خواب REM (حرکات سریع چشم) رخ می‌دهند، زمانی که مغز بسیار فعال است اما عضلات فلج‌اند. در این حالت، ترشح ناگهانی هورمون‌هایی مانند آدرنالین و کورتیزول می‌تواند به‌اندازه موقعیت‌های خطر در بیداری شدید باشد.
اگر این زنگ خطر هر شب به صدا درآید، پاسخ استرسی بدن ممکن است در طول روز هم روشن بماند. این استرس مزمن، سیستم ایمنی را تضعیف کرده، فشار خون را بالا می‌برد و فرآیند پیری را سرعت می‌بخشد.
از سوی دیگر بیدار شدن‌های ناگهانی ناشی از کابوس باعث اختلال در خواب عمیق می‌شود. یعنی همان بخشی از خواب که بدن در آن خود را ترمیم کرده و ضایعات سلولی را پاک‌سازی می‌کند.
این دو اثر شامل استرس مداوم و خواب بی‌کیفیت ممکن است مهم‌ترین دلایل تسریع پیری در افراد کابوس‌زده باشند.
زنگ خطری برای بیماری‌های مغزی؟
شواهد پیشین نیز نشان داده‌اند که کابوس‌های مکرر می‌توانند نشانگر اولیه بیماری‌هایی چون پارکینسون و زوال عقل باشند. این اتفاق می‌تواند حتی سال‌ها پیش از بروز علائم روزانه بیافتد.
مناطق مغزی درگیر در رویاپردازی همان مناطقی هستند که در این بیماری‌ها آسیب می‌بینند. بنابراین، کابوس‌های مکرر می‌توانند هشداری زودهنگام از بیماری‌های عصبی باشند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
جالب است بدانید که کابوس‌ها رایج‌تر از آن هستند که تصور می‌شود. به عبارت دیگر حدود ۵٪ بزرگسالان هر هفته حداقل یک کابوس دارند و ۱۲٫۵٪ دیگر ماهانه یک یا چند بار آن را تجربه می‌کنند.
از آنجا که کابوس‌ها هم رایج‌اند و هم قابل درمان، یافته‌های جدید آن‌ها را نه فقط یک پدیده آزاردهنده شبانه، بلکه موضوعی جدی برای سیاست‌گذاری سلامت عمومی محسوب می‌کنند.
راهکارهایی مانند درمان شناختی-رفتاری برای بی‌خوابی، تکنیک «بازنویسی کابوس» (که طی آن فرد در بیداری پایان کابوس را بازسازی می‌کند) و توصیه‌های ساده مثل خنک، تاریک و بدون صفحه‌نمایش نگه داشتن اتاق خواب همگی در کاهش دفعات کابوس موثر بوده‌اند.
محققان می‌گویند اگر چنین پدیده‌ای در مطالعات آینده ثابت شود، شاید پزشکان به‌زودی از بیماران خود در کنار فشار خون و کلسترول، درباره کابوس‌های شبانه‌شان نیز سوال کنند.