شبکه ان‌بی‌سی آمریکا می‌گوید بر اساس یک ارزیابی اطلاعاتی تازه از سوی ایالات متحده، از میان سه مرکز غنی‌سازی هسته‌ای ایران که ماه گذشته هدف حملات هوایی آمریکا قرار گرفتند، تنها یکی از آن‌ها به‌طور جدی و اساسی تخریب شده است.
آگهی
منابع آمریکایی گفته‌اند این حمله موجب توقف جدی فعالیت در فردو شده، اما دو مرکز دیگر شامل نطنز و اصفهان آسیب کمتری دیده‌اند و ممکن است تنها تا حدی مختل شده باشند؛ به‌گونه‌ای که ایران در صورت تصمیم به ادامه برنامه هسته‌ای، می‌تواند در ماه‌های آینده فعالیت‌های غنی‌سازی را از سر بگیرد.
چهار نفر از مقامات رسمی ایالات متحده به شبکه ان‌بی‌سی گفته‌اند که این ارزیابی بخشی از تلاش‌های مستمر دولت دونالد ترامپ برای ارزیابی وضعیت برنامه هسته‌ای ایران پس از حمله به این تأسیسات است و طی روزهای اخیر به قانون‌گذاران آمریکایی، مقام‌های وزارت دفاع و متحدان آمریکا ارائه شده است.
طرح حمله گسترده‌تر که ترامپ آن را رد کرد
ان‌بی‌سی همچنین مطلع شده که فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا (سنتکام) پیش‌تر یک طرح بسیار گسترده‌تر برای حمله به برنامه هسته‌ای ایران تهیه کرده بود. این طرح شامل هدف قرار دادن سه سایت دیگر نیز می‌شد و اجرای آن به جای یک شب، چند هفته به طول می‌انجامید.
این گزارش می‌افزاید دونالد ترامپ در جریان جزئیات این طرح قرار گرفت اما در نهایت آن را رد کرد، چرا که این طرح با تمایل او برای پرهیز از درگیری‌های خارجی مغایرت داشت و همچنین ممکن بود تلفات بالا در هر دو طرف را در پی داشته باشد.
یکی از افرادی که از این طرح اطلاع داشته به ان‌بی‌سی گفته است: «ما آماده بودیم تا در همه گزینه‌ها تا آخر راه برویم، اما رئیس‌جمهور نخواست.»
دونالد ترامپ ساعاتی پس از حملات، آن‌ها را «موفقیتی نظامی و تماشایی» خواند و گفت: «تأسیسات کلیدی غنی‌سازی ایران به‌طور کامل و تمام عیار نابود شده‌اند.»
اما واقعیت، آن‌گونه که اطلاعات جدید نشان می‌دهند، بسیار پیچیده‌تر است و اگر یافته‌های اولیه درباره سطح خسارت واردشده به برنامه هسته‌ای ایران تأیید شود، آمریکا ممکن است بار دیگر در مسیر درگیری با تهران قرار گیرد.
احتمال حملات بیشتر
بر اساس گزارش منتشره، در داخل دولت‌های آمریکا و اسرائیل بحث‌هایی در جریان است مبنی بر این‌که اگر ایران حاضر به بازگشت به میز مذاکره با دولت ترامپ نشود یا نشانه‌هایی از بازسازی فعالیت‌های هسته‌ای در این دو مرکز نیمه‌تخریب‌شده مشاهده شود، ممکن است انجام حملات بیشتر ضروری تلقی شود.
ایران مدت‌هاست اعلام می‌کند برنامه هسته‌ای‌اش صرفا اهداف صلح‌آمیز و غیرنظامی دارد.
جزئیات طرح چکش نیمه‌شب
ان‌بی‌سی به نقل از منابع خود می‌گوید اهداف آمریکا در شب حمله شامل سه مرکز فردو، نطنز و اصفهان می‌شده است.
به گفته دو مقام رسمی ایالات متحده، حمله به فردو موفق‌ترین مورد بوده و قابلیت غنی‌سازی در آن سایت ممکن است تا دو سال عقب افتاده باشد. این موضوع دلیل تمرکز پیام‌های عمومی دولت آمریکا بر فردو است.
بر اساس اعلام منابع ان‌بی‌سی، مقامات آمریکایی پیش از حملات می‌دانستند که در نطنز و اصفهان تأسیسات و مواد غنی‌شده‌ای وجود دارد که حتی بمب‌های سنگرشکن عظیم نیز احتمالا نمی‌توانند به آن‌ها برسند. این بمب‌ها برای حمله به تونل‌های کوهستانی فردو طراحی شده بودند و پیش‌تر در میدان نبرد استفاده نشده بودند.
برخی داده‌ها نشان می‌دهد که ایران از سال ۲۰۲۳ شروع به حفر تونل‌هایی در نطنز کرده بود که عمیق‌تر از برد نفوذ این بمب‌ها قرار داشتند. در اصفهان نیز تونل‌هایی در اعماق زمین وجود دارد.
در این مرکز آمریکا تنها از موشک‌های تاماهاوک استفاده کرد و از بمب‌های سنگرشکن جی‌بی‌یو-۵۷ استفاده نشد، اما در نطنز از این بمب‌ها استفاده شد.
یک مقام رسمی آمریکایی به شبکه ان‌بی‌سی گفت در یک جلسه توجیهی محرمانه در اواخر ژوئن، جان رتکلیف، رئیس سازمان سیا، به قانون‌گذاران گفته است: «برنامه هسته‌ای ایران به‌طور جدی آسیب دیده و چند مرکز کلیدی به‌کلی تخریب شده‌اند.»
وی افزوده بود که تنها تأسیسات تبدیل به فلز اورانیوم در نطنز، که برای غنی‌سازی لازم است، چنان تخریب شده که بازسازی آن سال‌ها به طول می‌انجامد.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
به گفته همان منبع: «جامعه اطلاعاتی معتقد است که در جریان این حملات، بخش عمده‌ای از اورانیوم غنی‌شده در اصفهان و فردو زیر آوار مدفون شده و ایران برای استخراج و بازیابی آن با دشواری بزرگی روبه‌رو خواهد بود.»
دونالد ترامپ پیش‌تر در پاسخ به این پرسش که اگر اطلاعاتی مبنی بر عزم ایران برای غنی‌سازی سطح خطرناک به دست بیاید آیا آمریکا باز هم حمله خواهد کرد، پاسخ داد: «حتماً. بدون تردید. قطعا.»
مقامات آمریکایی مدعی‌اند که دفاع هوایی ایران تقریبا به‌کلی نابود شده و امکان دفاع از تأسیسات در برابر حملات جدید را ندارد.
یکی از مقامات گفت: «این‌که ایران بتواند چیزی بازسازی کند، حرف خنده‌داری است. آن‌ها دیگر دفاعی ندارند.»